Servizos de xestión de ficheiros web

Obxectivos

• Entender las ventajas y los inconvenientes del uso de archivos en la nube.
• Saber gestionar y utilizar sistemas de gestión de archivos en la nube.
• Distinguir as diferentes plataformas e aplicacións existentes.
• Identificar solucións empresariais vs. soluciones gratuitas de archivos na nube.
• Instalar e configurar un sistema de almacenamiento de archivos web.

Introdución

Cloud computing. A computación na nube é unha tecnología que nos permite, a través de Internet, a capacidade de xestionar e almacenar os nosos ficheiros en servidores remotos sen ter que preocuparnos pola seguridade, disponibilidade e o acceso permanente á información.

Inicialmente as computadoras e máquinas non requirían de conexións con outras máquinas ou sistemas xa que o procesamento da información e o almacenamiento de ficheiros era case sempre local.

A evolución da tecnoloxía e as comunicacións fixo que se desexe ter un maior acceso á información: que esté sempre disponible a calquera hora e desde calquira lugar e dispositivo.

Xurdíu o concepto de red de comunicacións e a través da familia de protocolos TCP/IP e o nacemiento de Internet estes sistemas poden compartir e intercambiar todo tipo de información a través da rede.

A representación destes millóns de sistemas dentro de Internet pasou a denominarse cloud (ou nube) coma unha abstracción da realidade do conxunto de elementos que compoñen a Red de redes.

Co avance e crecemeento de Internet aparece o concepto de cloud computing (computación na nube) que posibilita executar aplicacións en servidores remotos. Estas aplicaciones, as que se adoita acceder a través dun navegador web, permiten a edición de imáxenes, o procesamiento e edición de documentos, a realización de presentacións interactivas, e incluso a execución e uso de sistemas operativos, entre moitos outros exemplos.

Unha das aplicacións que goza de maior demanda por parte dos usuarios e que é empregada de forma masiva é o aloxamento e compartición de archivos na nube.

Vantaxes e invonvintes no aloxamento de archivos na web

Depositar os ficheiros na nube aporta vantaxes:

• Reserva e conservación de recursos. Os ficheiros estarán almacenados en servidores remotos e non consumen recursos de espazo en disco nin outro almacenamento dos nosos sistemas locais.
• Acceso multidispositivo. Os nuestros ficheiros son accedesibles desde calquier dispositivo (PC, smartphone, tablet) con tan só unha conexión a Internet e un navegador web.
• Acceso compartido. É posible compartir ficheiros con otros usuarios en tempo real. Pódense empregar diferentes permisos para establecer unha estrategia de colaboración (lectura, modificación, borrado, etc.).
• Abstracción. O acceso á información está garantido sen tener que preocuparnon de onde está físicamente almacenada ou cómo se protexe. Mediante unha interfaz web ou un programa cliente de escritorio podemos acceder de forma transparente os nosos cartafois e ficheiros.
• Cooperación. Diferentes usuarios desde distintas ubicacións poden mediante grupos de proxecto aportar e colaborar de forma modular, mediante a subida dos seus ficheiros a un repositorio común que permita a realización dun proxecto global ou dunha tarefa común distribuída.

E hai tamén inconvintes:

• Falta de acceso. A falta de conexión a Internet ou de un navegador web imposibilita o acceso os fichieros remotos. Además de falta de conectividade por problemas na nosa rede, tamén os pode haber por problemas técnicos do proveedor do servizo.
• Condiciones de servizo. As empresas que otorgan estos servicios de almacenamiento establecen as súas condicións de uso; nun momento determinado estas poden cambiar e podemos perder algunhas das prestacións coas que inicialmente contábamos (cantidade de espazo remoto disponibled, número de usuarios simultáneos, velocidad de subida u descarga, etc)
• Falta de privacidade. Os datos xa non serán enteramente nosos. A nivel particular esto pode suscitar preocupación pola perda de privacidade, e a nivel empresarial e de administración pública debemos ser cautelosos para garantir a lexislación no tocante á protección de datos personais.

ALGUNS CASOS INTERESANTES
* Adiós al almacenamiento ilimitado y gratuito en Google Fotos
* Megaupload: auxe e caída

Tipos de servizos de aloxamento de archivos na web

En función do tipo de servizo:

Tipos de nubes

Tipo de nube	Definición	Exemplos
Saas	Programas creados para ser accedidos en forma de prestación a través do protocolo http	Xestores de correo electrónico, suites ofimáticas web, CRMs na nube
Paas	Servizos integrados dentro dunha plataforma que permiten desenvolver programas	Heroku, Google Engine
Iaas	Recursos informáticos virtuais accesibles a través da rede sen necesidade de ter instaladas máquinas físicas	Microsoft Azure, Amazon Web Services, Google Cloud Platform

IaaS (infraestructure as a service)

Trátase dun modelo no que a pesar de contar con máis control, require dunha maior xestión da infraestructura, que permite manexar servidores virtuais remotos, servizos de almacenamento, etc. Pódese determinar o sistema operativo que se vai a virtualizar (Linux ou Windows), a cantidade de recursos asignados ás máquinas virtuais (RAM, CPU, espazo en disco), etc. A diferenza con outros modelos é que neste caso temos a posibilidade de controlar a escalabilidade das nosas aplicacións ó poder dotar de máis recursos a nosa infraestructura se fora preciso.

Exemplos deste tipo de sistema son AWS (Amazon Web Services), Azure Cloud ou Google Cloud Platform.

PaaS (platform as a service)

Neste caso toman relevancia os desarrolladores e as aplicacións que deseñan para a nube. Estes tan só teñen que preocuparse da aplicación que se vai desenvolver dado que a infraestructura na que se aloja élles proporcionada co que este modelo reduce moito a complexidade. Así, será importante ter en conta que a aplicación esté bien deseñada, que consuma únicamente os recursos necesarios, o número de peticións concurrentes ou de conexións, o almacenamento e a xestión das bases de datos, etc.

Exemplos deste tipo de modelo son Google Engine e Heroku, que permiten desenvolver aplicacións mediante Java, Python ou con Rails e Django.

SaaS (software as a service)

Trátase de cualquer servizo no que usemos a web como sustrato.

Exemplos deste tipo de concepto son o correo basado na web (Gmail) ou os sistemas de xestión empresarial(CRM) online. Accédese o servicio a través dun navegador sen ter en conta o software que existe por detrás.

Podemos atopar os seguintes modelos de nube en función dea ubicación dos servidores que nos proporcionan os servizos:

Nube pública

os datos e os servizos son almacenados nos centros de datos dos proveedores e son por tanto responsables da súa conservación e bo funcionamento

Nube privada

os servicios e os datos permanecen na infraestructura do cliente

Nube híbrida

mezcla das dúas nubes anteriores. Existen clientes que necesitan conservar os seus datos nas súas propias infraestructuras pero teñen a necesidade de utilizar servizos de cloud computing dun proveedor externo

Resumo

• A nube e a virtualización son posibilidades que temos para operar sobre ficheiros, cartafois e elementos do sistema almacenenados en servidores en Internet.
• Os servizos da nube son escalables e permiten ós usuarios a posibilidade de pagar só polos recursos consumidos.
• A nube ofrece diferentes tipos de servizos e distintos modelos en función tanto das prestacións coma do seu ámbito de aplicación.
• Existen múltiples aplicacións na nube que permiten tanto realizar almacenaxe de archivos coma compartir información, realizar control de versións ou crear documentos.
• O almacenamento de ficheiros é un dos servicios máis empregados na nube. Existen moitas aplicacións de almacenamento web con funcionalidades cada vez máis similares as das aplicaciones parellas no escritorio.

Prácticas

• Instalación, configuración e uso de Dropbox (en Windows e Linux)
• Análise de alternativas: Microsoft OneDrive, Google Drive, Mega ou Box
• Visita e describe brevemente algúns dos productos ofertados na páxina web
  • AWS de Amazon
  • Productos de Google Cloud

Bibliografía

• Aplicaciones web. Paredes Colmenar, María del Pilar, Millanes Santos, Jesús. ISBN: 9788491714729